نقش کنتاکتور و تفاوت آن با کلیدهای دستی

نوشته شده در تاریخ2 سال پیش توسط

یکی از دستگاه‌های الکتریکی که به‌منظور سوئیچینگ مدارات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، کنتاکتور است. کنتاکتورها درواقع زیرشاخه‌ای از رله‌ها یا همان کلیدهای الکترومغناطیسی هستند. آن‌ها به‌طور معمول در جاهایی به‌کار می‌روند که سوئیچینگ مدار نیازمند جریان بالا است. اگر می‌خواهید در مورد نقش کنتاکتور اطلاعات بیشتری بدست آورید و تفاوت آن با کلید دستی را بدانید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید. 

کنتاکتور چیست؟

کنتاکتور یک دستگاه سوئیچینگ الکتریکی است که برای قطع و وصل مکرر مدارها به‌کار می‌رود. کنتاکتور به‌طور معمول برای کاربردهایی استفاده می‌شود که جریان‌های بالایی دارند. در حالی‌که رله‌های برای کاربردهایی با جریان‌های کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. جهت خرید کنتاکتور هیمل کلیک کنید.

نقش کنتاکتور چیست؟

می‌توان گفت که نقش کنتاکتور در صنعت برق گسترده است. برای جاهایی که نیازمند قطع و وصل مکرر برق مدار هستند، کنتاکتورها حضور پررنگی دارند و این کار را می‌توانند برای هزاران سیکل انجام دهند. 

در مقایسه با رله‌ها، کنتاکتورها برای کاربردهایی که توان بالا دارند، انتخاب می‌شوند. زیرا آن‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که به ولتاژ و جریان‌های کم، اجازه سوئیچینگ یک مدار جریان/ولتاژ بالا را می‌دهند.

یک کنتاکتور به‌طور معمول در موقعیت‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که بارهای الکتریکی به‌صورت خیلی سریع یا به‌طور مکرر قطع و وصل می‌شوند. البته کنتاکتورها را می‌توان به نحوی پیکربندی کرد که وقتی فعال شوند، مدار را روشن (کنتاکت‌های مدارباز) یا برعکس، برق مدار را قطع کنند (کنتاکت‌های مداربسته). 

از کاربردهای اصلی و کلاسیک این دستگاه الکتریکی می‌توان به راه‌انداز موتور الکتریکی و سیستم‌های کنترل روشنایی پرتوان اشاره کرد. 

وقتی نقش کنتاکتور به‌عنوان راه‌انداز موتور الکتریکی است، علاوه‌بر این کارکرد معمولا ویژگی‌های ایمنی گسترده‌ای مانند حفاظت در برابر ولتاژ پایین، محافظت در برابر اضافه‌بار، حفاظت در برابر اتصال‌کوتاه و … را ارائه می‌دهد.

کنتاکتور هیمل

از طرف دیگر کنتاکتورهای مورد استفاده برای تاسیسات روشنایی پرتوان، به‌صورتی پیکربندی می‌شوند که مصرف برق را پایین بیاورند. این نوع پیکربندی از دو سیم‌پیچ الکترومغناطیسی تشکیل شده است که به‌صورت پشت‌سرهم کار می‌کنند. سیم‌پیچ اول، کنتاکت‌های انرژی‌دار شده را می‌بندد و این کنتاکت‌ها را درحالی‌که خاصیت مغناطیسی دارند، همینطور بسته نگه می‌دارد. از سوی دیگر سیم‌پیچ دوم، کنتاکت‌های بسته را به‌وسیله انرژی الکتریکی باز می‌کند. این شکل راه‌اندازی برای اتوماسیون مقیاس بزرگ برای روشنایی صنعتی، تجاری و مسکونی، رایج است. 

با توجه به این‌که کنتاکتور در کاربردهای ولتاژ بالا نقش دارد، معمولا از رله‌ها، بزرگتر و قوی‌تر است. البته طراحی آن به‌گونه‌ای است که بتوان کنتاکتور را به‌راحتی حمل و نصب کرد. 

کلید دستی یا کلید مینیاتوری چیست؟

کلیدهای مینیاتوری انواع مختلفی دارند و ساخت آن‌ها متفاوت است. اما در حالت کلی یک کلید مینیاتوری از چندین کنتاکت متحرک و ثابت مشابه یک کنتاکتور الکتریکی تشکیل شده است که معمولاً به‌طور فیزیکی از طریق فشار پنوماتیک و مکانیکی یا متعلقات الکترومغناطیسی، اتصال را برقرار می‌کنند.

یک تفاوت کنتاکتور و کلید دستی این است که کلید دستی دارای مدارهای سنجش ولتاژ و جریان است که در یک کنتاکتور وجود ندارد. به این دلیل که کلید مینیاتوری به‌طور خودکار کار می‌کند و درصورت ظاهرشدن یک خطا به‌تنهایی واکنش نشان می‌دهد.

کنتاکتور نسبت به کلید مینیاتوری ساده‌تر است و چندین کنتاکت دارد. کنتاکتور دارای یک سیم‌پیچ الکترومغناطیسی است که در جریان و ولتاژ کم کار می‌کند. بنابراین، هنگامی‌که کنترل روی سیم‌پیچ اعمال می‌شود، کنتاکت‌های متحرک، کنتاکت‌های ثابت را لمس، و بار را به منبع تغذیه متصل می‌کنند.

کلید مینیاتوری

اصول کار کلید مینیاتوری و کلید دستی

در این قسمت اصول کار این دو کلید را بررسی خواهیم کرد.

اصول کار کلید دستی

عملکرد اصلی کلید مینیاتوری یا دستی به‌وسیله دو کنتاکت فلزی ثابت و متحرک است. به‌غیر از آن‌ها، دارای یک سیم‌پیچ عملیاتی است. در شرایط عادی و برای مدارهای بسته، کنتاکت‌ها با یکدیگر اتصال پیدا می‌کنند و اجازه عبور جریان را می‌دهند. کنتاکت‌های متحرک با کمک فشار مکانیکی یا از طریق هوای فشرده در کنار هم قرار می‌گیرند. به‌عنوان مثال، فشار روی کنتاکت‌های متحرک از طریق انرژی ذخیره شده در مکانیزم به‌دست می‌آید. وقتی شرایط اضافه‌بار اتفاق می‌افتد، سیم‌پیچ با انرژی پتانسیل شارژ شده و یک پلانگر برای سیستم کنتاکت‌های متحرک استفاده می‌شود. این مکانیزم، انرژی ذخیره‌شده را دوباره ارزیابی و کنتاکت‌ها را جدا می‌کند. پس از جداسازی، مدارهای داخل کلید باز می‌شوند و جریان الکتریکی را قطع می‌کنند. بدین‌ترتیب سیستم از آسیب محافظت می‌شود. علاوه‌براین، درک روش قوس بسیار مهم است. لحظه‌ای که جریان از یک گپ عبور می‌کند، تخلیه پلاسما که به‌عنوان قوس شناخته می‌شود، اتفاق می‌افتد. قوس می‌تواند در سیم‌کشی برق یک خانه نیز ایجاد شود، اما در حین عملکرد کلید دستی رخ می‌دهد. عدم مدیریت قوس، ممکن است باعث آتش‌سوزی شود. بنابراین مکانیزم یک کلید مینیاتوری، کنترل و جلوگیری از آسیب تا حد امکان است. در داخل کلید مینیاتوری یک تکه فلز وجود دارد. اگر جریان در مدار خیلی زیاد باشد، فلز گرم و خم می‌شود. هنگامی که فلز خم شد، کلید را می‌چرخاند و مدار را باز می‌کند. بدین‌ترتیب جریان قبل از اینکه سیم‌ها خیلی داغ شوند، متوقف می‌شود.
طرز کار کلید مینیاتوری

اصول کار و نقش کنتاکتور

نقش کنتاکتور از طریق یک میدان الکترومغناطیسی است، جایی‌که شار جریان را در هنگام وصل بودن سیم‌پیچ ایجاد می‌کند. سپس کنتاکت متحرک به سمت جلو رانده می‌شود و نیرویی به وسیله آهنربای الکتریکی تولید می‌شود که کنتاکت‌های ثابت و متحرک را در کنار هم نگه می‌دارد. برای قطع برق، سیم‌پیچ کنتاکتور به سیم‌پیچ الکترومغناطیسی و موقعیت قبلی برمی‌گردد و دیگر جریانی در مدار وجود نخواهد داشت. لحظه‌ای که کلید وصل می‌شود، برق از طریق سیم‌پیچ کنتاکتور جریان می‌یابد و مرکز متحرک را جذب می‌کند. کنتاکتور متصل به مرکز متحرک بسته و موتور بلافاصله روشن می‌شود. هنگامی‌که کلید قطع شد، میدان الکترومغناطیسی به موقعیت قبلی باز می‌گردد و منبع تغذیه بلافاصله قطع می‌شود. به‌طور خلاصه کنترل از طریق سیم‌پیچ آهنربایی یک کنتاکتور جریان می‌یابد و میدان مغناطیسی حاصل، کنتاکت مکانیکی را به خود جذب می‌کند. با قطع شدن مدار کنترل سیم‌پیچ، کنتاکت مکانیکی به موقعیت اولیه باز می‌گردد.
نقش کنتاکتور

تفاوت کنتاکتور و کلید دستی چیست؟

تفاوت کنتاکتور و کلید دستی یکی از موضوعات پرطرفدار در متخصصان صنعت برق است. بیایید تفاوت‌های میان این دو را بررسی کنیم:

نقش کنتاکتور در حالت کلی، اتصال بار به شار جریان است که باید ولتاژ بالا باشد. کنتاکتور همچنین دارای مزایایی مختلفی است، زیرا به‌گونه‌ای ساخته شده است که به‌سرعت باز و بسته شود. بنابراین هنگام نیاز به کنترل یا برای انتقال به ولتاژ بالا و پایین، از کنتاکتور استفاده می‌کنیم.

از سوی دیگر، عملکرد کلید مینیاتوری خودکار است، زیرا هر زمان که یک اتصال‌کوتاه یا اضافه‌بار اتفاق می‌افتد، منبع جریان را قطع می‌کند. پس از اینکه مشکل برطرف شد، می‌توان به‌صورت دستی، کلید مینیاتوری را وصل کرد. بنابراین در فاز عادی، این کلید به‌عنوان یک سوئیچ عمل می‌کند.

سایر تفاوت‌های مهم بین کنتاکتور و کلید دستی به شرح زیر است:

سخن پایانی

همانطور که اشاره کردیم کنتاکتورها دستگاه‌های الکتریکی هستند که برای سوئیچینگ مدار در جریان‌های بالا مورد استفاده قرار می‌گیرند. آن‌ها چندین کنتاکت دارند که برخی ثابت و برخی متحرک هستند. همچنین آن‌ها دارای سیم‌پیچ مغناطیسی هستند که در ولتاژها و جریان‌های کم کار می‌کند. وقتی ولتاژ کنترل به سیم‌پیچ اعمال می‌شود، کنتاکت‌های متحرک به کنتاکت‌های ثابت اتصال پیدا می‌کنند و بار را به منبع تغذیه وصل می‌کنند. شرکت فنی مهندسی صباصنعت با داشتن سابقه‌ای طولانی و درخشان در صنعت برق، مفتخر است که نمایندگی هیمل، یکی از برترین تولیدکنندگان تجهیزات الکتریکی در جهان را در اختیار دارد. اگر به‌دنبال خرید باکیفیت‌ترین کنتاکتور هستید با ما تماس بگیرید.

ارسال نظر
پاسخ دهید

اشتراک گذاری

فهرست

یک حساب کاربری رایگان برای ذخیره آیتم‌های محبوب ایجاد کنید.

ورود به سیستم

یک حساب کاربری رایگان برای استفاده از لیست علاقه مندی ها ایجاد کنید.

ورود به سیستم