آیا می دانید کنتاکتور چیست و چگونه کار می کند

نوشته شده در تاریخ2 سال پیش توسط

کنتاکتورها دستگاه‌هایی الکترومغناطیسی هستند که برای سوئیچینگ در مدارات برق مورد استفاده قرار می‌گیرند. آن‌ها شباهت زیادی به رله‌ها دارند، اما کاربرد این دستگاه‌ها بیشتر برای مدارات توان بالاست. آن‌ها معمولا برای سوئیچینگ برق سه‌فاز از منبع تغذیه به بار، کاربرد دارند و می‌توانند قطع و وصل بارهایی مانند موتور و ژنراتور را برعهده بگیرند. در این مقاله قصد داریم بفهمیم کنتاکتور چیست و چگونه کار می‌کند. پس تا انتها همراه ما باشید.

کنتاکتور چیست؟

کنتاکتور یک کلید الکترومغناطیسی است که برای سوئیچینگ مدارات برق کاربرد دارد. کنتاکتور ب‌طور معمول به‌وسیله مداری کنترل می‌شود که دارای توان کمتری در مقایسه با مدار تحت سوئیچ است. به‌عنوان مثال یک آهنربای کویل الکترومگنت ۲۴ ولتی را درنظر بگیرید که سوئیچینگ یک موتور ۲۳۰ ولتی را کنترل می‌کند. جهت خرید کنتاکتور هیمل کلیک کنید.

کنتاکتورها برای کنترل بانک‌های خازن، سیستم‌های گرمایش و سرمایش، موتورهای الکتریکی، اواپراتورهای حرارتی، سیستم‌های روشنایی و بسیاری از بارهای الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرند. آن‌ها دارای ظرفیت‌ها و اندازه‌های متفاوتی هستند. برخی از این دستگاه‌های الکتریکی به اندازه‌ای هستند که در دست جا می‌گیرند و می‌توان ان‌ها را به‌راحتی جابه‌جا کرد. اما برخی دیگر ممکن است تا یک متر ارتفاع داشته‌باشند. همچنین جریان قطعی آن‌ها می‌تواند از چند آمپر تا چندهزار آمپر باشد. 

برای این‌که به‌طور دقیق متوجه شوید که کنتاکتور چیست و چگونه کار می‌کند، باید با انواع آن آشنا شوید.

انواع کنتاکتور چیست و چگونه کار می‌کند؟

کنتاکتورها به سه دسته تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه آن‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.

انواع کنتاکتور

انواع کنتاکتور

کنتاکتور سوئیچ تیغه چاقویی

این نوع کنتاکتور را می‌توان قدیمی‌ترین کنتاکتور موجود دانست که برای روشن و خاموش کردن موتورها به‌کار می‌رود. کنتاکتور تیغه چاقویی شامل یک اهرم و یک میله است که اهرم وظیفه دارد تیغه فلزی را بالا و پایین ببرد تا کنتاکتور فعال شود. این کنتاکتور نقاط ضعف بسیاری دارد و همین ضعف‌ها موجب شد که دیگر به‌ندرت از آن استفاده شود. از نقاط ضعف کنتاکتور تیغه چاقویی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کنتاکتور سوئیچ

کنتاکتور دستی

حال می‌خواهیم ببینیم که این کنتاکتور چیست و چگونه کار می‌کند؟ کنتاکتور دستی به‌عنوان یک جایگزین برای کنتاکتور تیغه چاقویی طراحی و معرفی شد که عملکرد بهتری دارد. اما مشکل کنتاکتور دستی این است که عملکرد آن به‌صورت دستی است. از ویژگی‌های این کنتاکتور می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کنتاکتور مغناطیسی

کنتاکتور مغناطیسی

کنتاکتور مغناطیسی به‌صورت الکترومکانیکی کار می‌کند و نیازی به دخالت انسان ندارد. این نوع کنتاکتور یکی از پیشرفته‌ترین طرح‌های کنتاکتور موجود است و می‌توان آن را از راه دور کنترل کرد. ویژگی‌های این کنتاکتور موجب می‌شود که خطرات ناشی از کنترل دستی کنتاکتور توسط انسان کاهش پیدا کند. کنتاکتور مغناطیسی فقط به یک حداقل مقدار جریان کنترلی برای باز یا بسته کردن مدار نیاز دارد. استفاده از این کنتاکتور در کاربردهای صنعتی بسیار رایج است. از ویژگی‌های این دستگاه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

انواع کنتاکتور

برای اینکه بدانید کنتاکتور چیست و چگونه کار می‌کند، باید از ساختار آن مطلع باشید. یک کنتاکتور از سه جزء اصلی تشکیل شده است: محفظه، آهنربای الکتریکی یا سیم‌پیچ و کنتاکت‌ها که گاهی اوقات به آن‌ها قطب نیز گفته می‌شود. 

محفظه، بخش‌های مختلف کنتاکتور یعنی سیم‌پیچ و کنتاکت‌ها و هرگونه کنتاکت کمکی را در خود جای می‌دهد. این قسمت معمولا از یک ماده عایق‌مانند پلاستیکی مقاوم در برابر گرما ساخته می‌شود تا بتواند از کنتاکت‌ها به خوبی محافظت کند. همچنین محفظه، مانع تماس افراد با کنتاکت‌ها می‌شود و ایمنی آن را بالا می‌برد. در ضمن از قطعات کنتاکتور در برابر گردوغبار، رطوبت و بسیاری عوامل خارجی دیگر محافظت می‌کند. 

سیم‌پیچ یا آهنربای الکتریکی، نیروی محرکه‌ای را فراهم می‌کند که موجب بسته‌شدن کنتاکت‌ها می‌شود. آهنربا از یک هسته ثابت و یک هسته متحرک تشکیل شده است. کنتاکت‌ها اجزای حامل جریان هستند و ممکن است شامل کنتاکت‌های توان، کمکی و فنرهای تماسی باشند.

هنگامی که جریانی از سیم‌پیچ عبور می‌کند، میدان مغناطیسی ایجاد می‌شود که هسته متحرک کنتاکتور را جذب می‌کند. این هسته متحرک، کنتاکت متحرک را با نیروی الکترومغناطیسی به سمت کنتاکت‌های ثابت می‌راند و آن‌ها را در کنار یکدیگر، بسته نگه می‌دارد. وقتی جریان برق سیم‌پیچ قطع می‌شود، هسته متحرک توسط فنر تماسی یا گرانش به موقعیت اولیه خود باز می‌گردد و کنتاکت‌ها دوباره باز می‌شوند.

برای درک کارکرد کنتاکتور، در ادامه به‌صورت دقیق عملکرد قسمت‌های مختلف آن را بررسی می‌کنیم.

انواع کنتاکتور

سیم‌پیچ یا آهنربای الکتریکی

همانطور که گفتیم، سیم‌پیچ نیروی محرکه را در کنتاکتور تامین می‌کند و باعث بسته شدن کنتاکت‌ها می‌شود. آهنربای الکتریکی از یک سیم‌پیچ در اطراف یک هسته الکترومغناطیسی تشکیل شده است. بنابراین مانند یک آهنربا الکترومغناطیسی رفتار می‌کند. سیم‌پیچ دارای دو قسمت است، یک قسمت ثابت و دیگری متحرک. این دو قسمت توسط یک فنر به‌هم متصل می‌شوند. ساختارهایی مانند این آهنربای الکتریکی، به‌عنوان مکانیزم بازگشت فنر عمل می‌کنند. قسمت متحرک به میله‌ای متصل است که آرمیچر نامیده می‌شود. هنگامی که نیروی سیم‌پیچ بیشتر از نیروی فنر باشد، دو کنتاکت به هم متصل می‌شوند. همچنین وقتی نیروی فنر بیشتر از نیروی سیم‌پیچ باشد، کنتاکت باز می‌شود. ورودی سیم‌پیچ کنتاکتور می‌تواند AC یا DC باشد. این جریان از مدار کنترل خارجی کنتاکتور می‌آید و برای تحریک هسته الکترومغناطیسی استفاده می‌شود. برای کنتاکتورهای AC، آهن لمینیت نرم، متریال مورد استفاده هسته آهنرباست که به کاهش تلفات جریان گردابی کمک می‌کند. در کنتاکتور DC، از آنجایی که مشکل جریان گردابی وجود ندارد، هسته الکترومغناطیس، از جنس فولاد جامد است.

کنتاکت‌ها

کنتاکت‌ها عملکرد انتقال جریان را در کنتاکتور انجام می‌دهند. کنتاکت‌هایی که در کنتاکتورها مورد استفاده قرار می‌گیرند، انواع مختلفی دارند که عبارتند از: کنتاکت‌های کمکی، کنتاکت‌های توان و فنرهای تماسی. دو نوع کنتاکت توان وجود دارد: کنتاکت ثابت و متحرک. مواد مورد استفاده برای ساخت کنتاکت‌ها باید دارای مقاومت جوشکاری بالا و مقاومت قوس پایدار باشد. این مواد همچنین باید بتوانند در برابر فرسایش و استرس مکانیکی مقاومت کنند. در کاربردهای جریان بالا و DC، از اکسید قلع نقره استفاده می‌شود، درحالی‌که در کاربردهای جریان پایین، اکسید نیکل نقره و اکسید کادمیوم نقره به‌کار می‌رود.
کنتاکت

محفظه

همانطور که از نام آن پیداست، محفظه از اجزای داخلی کنتاکتور نگه‌داری می‌کند. محفظه می‌تواند از کنتاکت‌ها در برابر گردوغبار، رطوبت، خطرات انفجار و روغن محافظت کند. همچنین مانع تماس افراد با کنتاکت‌ها می‌شود. به بیان ساده، اصل کار کنتاکتور به شرح زیر است: جریان مدار کنترل خارجی از کنتاکتور عبور می‌کند تا موجب تحریک هسته آهنربای الکتریکی شود. یک میدان الکترومغناطیسی توسط سیم‌پیچ ایجاد می‌شود که در اثر آن آرمیچر حرکت می‌کند. یک کنتاکت در حالت عادی بسته، مدار بین کنتاکت ثابت و کنتاکت متحرک را تکمیل می‌کند. سپس جریان از این کنتاکت‌ها به بار می‌رسد. وقتی جریان قطع شود، سیم‌پیچ بدون انرژی می‌شود و نیروی مغناطیسی به صفر می‌رسد. بنابراین، نیروی فنر بیشتر است و آرمیچر را به عقب می‌کشد و مدار را باز می‌کند. طراحی کنتاکتور برای عملکرد سریع قطع و وصل جریان برق مناسب است. اکنون که متوجه شدید، کنتاکتور چیست و چگونه کار می‌کند، بیایید تفاوت کنتاکتور DC و AC را با هم بررسی کنیم.

تفاوت کنتاکتور AC و کنتاکتور DC چیست؟

تفاوت بین کنتاکتور AC و کنتاکتور DC عمدتاً از پنج جنبه قابل بررسی است. جهت مشاهده تجهیزات ساختمانی هیمل کلیک کنید. 

تفاوت کنتاکتور

نحوه انتخاب کنتاکتور

از آنجایی که طیف کنتاکتورهای موجود بسیار گسترده است، انتخاب نوع و اندازه صحیح کنتاکتور برای کار خاصی که باید انجام دهد، اهمیت زیادی دارد. کاربرد کنتاکتور می‌تواند به سادگی روشن و خاموش کردن یک بخاری غیر القایی یا به پیچیدگی تعویض بارهای القایی مانند موتورهای سری و شنت باشد. محدوده کنتاکتورها بر این اساس رتبه‌بندی می‌شوند که از AC-1 برای ساده‌ترین بخاری شروع می‌شوند و ظرفیت تحمل بار آن‌ها تا DC-23 برای موتورهای سری افزایش می‌یابد و شامل وظایفی مانند تعویض بارهای مقاومتی و القایی موتور و کنترل حالت جامد و بارهای الکترومغناطیسی است.

انتخاب کنتاکتور متکی بر شناسایی صحیح سه عنصر کلیدی است که با کنتاکت‌ها شروع می‌شود:

سیم‌پیچ باید با توجه به موارد زیر درنظر گرفته شود:

ملاحظات دیگری که باید درنظر گرفته شوند، عبارتند از:

سخن پایانی

احتمالا دریافته‌اید که کنتاکتور چیست و چگونه کار می‌کند. کنتاکتور یک دستگاه ضروری در کنترل مدار است که برای سوئیچینگ استفاده می‌شود. کنتاکتورها بسیار شبیه رله‌ها هستند، با این تفاوت که در مدارات توان بالا کاربرد دارند. اگر قصد خرید کنتاکتور را دارید، باید نوعی از آن را انتخاب کنید که نیازها و عملکردهای موردنظر شما را برآورده کند. گروه فنی مهندسی صباصنعت، تنها نماینده رسمی تجهیزات الکترونیکی هیمل، افتخار دارد که محصولات این برند معتبر و شناخته‌شده را با ضمانت و مناسب‌ترین قیمت عرضه می‌کند. برای اطلاع از شرایط ویژه فروش کنتاکتورهای هیمل با ما تماس بگیرید.

ارسال نظر
پاسخ دهید

اشتراک گذاری

فهرست

یک حساب کاربری رایگان برای ذخیره آیتم‌های محبوب ایجاد کنید.

ورود به سیستم

یک حساب کاربری رایگان برای استفاده از لیست علاقه مندی ها ایجاد کنید.

ورود به سیستم