نحوه نصب کلید نشتی جریان چگونه است

نوشته شده در تاریخ2 سال پیش توسط

در خانه‌ها و آپارتمان‌های مدرن، لازم است که یک کلید نشتی جریان نصب شود. هدف اصلی از نصب این کلید، محافظت از جان انسان در برابر شوک الکتریکی است. همچنین وجود این کلید مانع از آتش‌سوزی‌های ناشی از آسیب‌های مدارات برق می‌شود. از این‌رو وجود آن در تابلو برق هر ساختمان ضروری است. به‌دلیل اهمیت این موضوع، در این مقاله قصد داریم در مورد نحوه نصب کلید نشتی جریان صحبت کنیم. اما قبل از آن، باید درک روشنی از انواع شبکه‌های برق خانگی داشته‌باشید. پس تا انتها ما را همراهی کنید.

انواع شبکه‌های برق

برق آپارتمان‌ها و خانه‌های ما، از شبکه تک‌فاز یا سه‌فاز تامین می‌شود. لوازم خانگی و دستگاه‌های روشنایی، به ولتاژ فاز نیاز دارند تا کار کنند. جریان الکتریکی در مسیر سیم فاز حرکت می‌کند و در مسیر سیم نول به زمین باز می‌گردد. معمولا این نوع سیم‌کشی در بیشتر ساختمان‌های مسکونی وجود دارد و دو نوع است:

البته گاهی اوقات تجهیزاتی در خانه وجود دارد که نیاز به ولتاژ سه‌فاز دارند (پمپ ها، موتورها و …). در این‌صورت شبکه از سیم‌های نول و سه‌فاز (L1، L2، L3) تشکیل خواهد شد. به‌طور مشابه، یک شبکه سه‌فاز می‌تواند از یک شبکه چهار‌سیمه یا پنج‌سیمه (زمانی‌که سیم اتصال زمین وجود دارد) تشکیل شود. باتوجه به انواع شبکه‌های برقی که وجود دارد، ما تصمیم گرفتیم نحوه نصب کلید نشتی جریان در شبکه بدون اتصال زمین را آموزش دهیم.

شبکه برق

لزوم نصب کلید نشتی جریان چیست؟

اجازه دهید این سوال را با یک مثال ساده بررسی کنیم. فرض کنید یک ماشین لباسشویی در خانه دارید. سیم‌کشی برق خانه فقط از سیم‌های فاز و نول تشکیل می‌شود، هیچ سیم اتصال زمینی وجود ندارد و کلید نشتی جریان نیز نصب نشده است.اگر لایه عایق داخل دستگاه آسیب ببیند، فاز با بدنه فلزی ارتباط پیدا می‌کند. یعنی بدنه ماشین لباسشویی اکنون انرژی الکتریکی دارد. اگر شخصی به سمت ماشین لباسشویی بیاید و آن را لمس کند، نقش رسانایی را بازی می‌کند که جریان الکتریکی از آن عبور می‌کند. انتقال جریان الکتریکی تا زمانی‌که فرد دست خود را از ماشین لباسشویی دور نکند، ادامه خواهد داشت، زیرا جریان برق توسط هیچ کلیدی قطع نمی‌شود. متاسفانه تحت تاثیر جریان، ماهیچه‌های انسان فلج می‌شود و ممکن است فرد نتواند دست خود را عقب بکشد.

در اینجا دو گزینه وجود دارد: یا فرد هوشیاری خود را از دست می‌دهد و تسلیم می‌شود، یا شخصی از بیرون با خاموش‌کردن دستگاه به او کمک می‌کند.

اگر در مثال مورد بررسی، یک کلید نشتی جریان یا همان کلید محافظ جان در تابلو وجود داشت، به جریان نشتی واکنش نشان می‌داد، قطع می‌شد و زندگی انسان را تضمین می‌کرد. به‌همین دلیل است که آشنایی با نحوه نصب کلید نشتی جریان در خانه‌ای که مجهز به تعداد زیادی لوازم خانگی قدرتمند است، ضروری است. جهت خرید فن تابلویی هیمل کلیک کنید. 

مدار کلید نشتی

چگونه کلید نشتی جریان، بدون اتصال زمین کار می‌کند؟

درصورت عدم وجود اتصال زمین، نحوه عملکرد کلید نشتی جریان در یک شبکه دو سیمه چگونه خواهد بود؟ هنگامی‌که عایق بدنه یکی از دستگاه‌های برقی آسیب می‌بیند، کلید نشتی جریان کار نخواهد کرد، زیرا بدنه به زمین متصل نیست و هیچ مسیری برای عبور جریان نشتی وجود ندارد. در این‌صورت بدنه دستگاه در معرض خطر بالقوه برای زندگی انسان قرار می‌گیرد. در لحظه لمس بدنه دستگاه، نشت جریان از طریق بدن انسان به زمین انتقال پیدا می‌کند. هنگامی که مقدار این جریان برابر با آستانه تریپ کلید نشتی جریان باشد، یک اتفاق رخ می‌دهد و ولتاژ از شبکه برق برای دستگاه الکتریکی آسیب‌دیده تامین نمی‌شود. همچنین مدت زمانی که فرد تحت تأثیر جریان نشتی قرار می‌گیرد، به تنظیمات تریپ کلید نشتی جریان بستگی دارد. اگرچه کلید محافظ جان، به‌سرعت قطع می‌شود، اما این زمان ممکن است برای آسیب جدی الکتریکی کافی باشد. درصورتی‌که اگر بدنه دستگاه به زمین متصل می‌شد، کلید نشتی جریان، به‌محض وقوع خرابی عایق، واکنش نشان می‌داد و بلافاصله قطع می‌شد. بنابراین می‌توان گفت که اتصال کلید نشتی جریان، بدون اتصال به زمین، قابل اجرا است، اما تضمین ۱۰۰٪ ایمنی را ارائه نمی‌دهد. اما از آن‌جایی‌که در خانه‌های قدیمی، معمولا یک شبکه برق دو سیمه وجود دارد و تبدیل آن به سه سیمه چندان آسان نیست، تنها راه محافظت از تجهیزات و افراد، آشنایی با نحوه نصب کلید نشتی جریان و اجرای آن است. اصل عملکرد این کلید، بر اساس فرآیندهای اندازه‌گیری است. مقدار جریان در ورودی و خروجی ثبت می‌شود. اگر مقادیر یکسان باشند، دلیلی برای تحریک وجود ندارد. به‌محض ظاهر شدن جریان نشتی در شبکه، مقدار خروجی کوچکتر می‌شود و کلید محافظ جان، برق قسمت آسیب‌دیده را قطع می‌کند.
مدار کلید نشتی جریان

آموزش نحوه نصب کلید نشتی جریان

بسیاری از مردم بر این باورند که کلید نشتی جریان و کلید مینیاتوری شبیه هم هستند و هدف یکسانی را دنبال می‌کنند. پس لازم است که تفاوت کار آن‌ها را درک کنید. کلید مینیاتوری، برای ولتاژ تغذیه است. اگر در اثر اتصال‌کوتاه یا اضافه‌بار، جریان اضافی ایجاد شود، جریان برق بخش آسیب‌دیده را قطع می‌کند. کلید محافظ جان، فقط از نشت جریان محافظت می‌کند، مقادیر این نشتی جریان، در مقایسه با جریان‌های اتصال‌کوتاه بسیار کوچک است. بنابراین، اگر یک اتصال‌کوتاه یا حالت اضافه‌بار در شبکه رخ دهد و کلید مینیاتوری وجود نداشته‌باشد، کلید نشتی جریان از خود عکس‌العملی نشان نمی‌دهد. به‌همین دلیل، این دو کلید باید هم‌زمان در مدار وجود داشته‌باشند. نصب کلید نشتی بدون اتصال زمین، به دو روش زیر انجام می‌شود:

نصب کلید نشتی جریان در ورودی

با این روش، یک کلید نشتی جریان، برای اطمینان از حفاظت از تمام سیم‌کشی خانه در تابلو برق نصب می‌شود. ولتاژ شبکه از طریق کابل ورودی به تابلو برق تامین می‌شود و به کلید مینیاتوری می‌رسد. در ادامه مسیر باید یک کلید نشتی جریان نصب شود. بدین‌ترتیب تمام دستگاه‌های الکتریکی موجود در خانه، به‌طور همزمان توسط یک کلید نشتی جریان نصب‌شده در ورودی، محافظت می‌شوند. مزیت این نحوه نصب کلید نشتی جریان این است که فقط یک کلید محافظ جان مورد استفاده قرار می‌گیرد، بنابراین هزینه زیادی ندارد. علاوه‌براین، می‌توان آن را به‌راحتی در تابلو برق نصب کرد و نیاز به فضای زیادی نیست. اما یک اشکال قابل‌توجه نیز وجود دارد. تصور کنید که برخی از لوازم خانگی، هم‌اکنون به پریز برق متصل هستند و یک سیم فاز به بدنه فلزی یکی از آن‌ها ارتباط پیدا کرده است. در این‌حالت، کلید محافظ جان، به نشتی جریان آن واکنش نشان می‌دهد و قطع می‌شود. قطعی این کلید، مساوی با قطعی کل جریان برق خانه است. اگر در آن لحظه فقط یک وسیله برقی به پریز وصل باشد، جستجوی آسیب، کار سختی نیست. اما درصورتی‌که تعداد زیادی از لوازم خانگی به‌طور همزمان کار کنند، چه می‌شود؟ بلافاصله پس از قطع برق، یخچال از کار می‌افتد، ماشین لباسشویی متوقف می‌شود و اسناد ذخیره‌نشده روی کامپیوتر از دست می‌روند و بسیاری موارد دیگر رخ می‌دهد. بنابراین، قبل از انتخاب این روش اتصال کلید نشتی جریان، در مورد راحتی عملکرد آن، بیشتر فکر کنید.
نصب کلید نشتی جریان

نحوه نصب کلید نشتی جریان در انشعاب‌های ورودی و خروجی

این روش، امکان نصب چندین کلید نشتی جریان را فراهم می‌کند. یک کلید در تابلو برق ورودی نصب می‌شود. بقیه کلیدهای محافظ جان نیز، پشت کلیدهای مینیاتوری، اتصالات خروجی نصب می‌شوند. تعداد آن‌ها بستگی به گروه‌بندی شبکه برق خانگی شما دارد. شاید برای هر اتاق، یک کلید مینیاتوری و یک کلید نشتی جریان در نظر بگیرید. همچنین برخی از طرح‌ها، حفاظت جداگانه‌ای برای یخچال، فریزر، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، تهویه مطبوع یا اجاق برقی ارائه می‌کنند. اما این طرح چگونه کار می‌کند؟ به‌عنوان مثال، فرض کنید یک نشت جریان در یکی از خطوط خروجی رخ داده است. کلید نشتی جریان این خط قطع می‌شود. مزیت این طرح این است که بقیه تجهیزات برقی دیگر در حالت کار باقی می‌مانند. اما نقطه ضعف آن، بزرگ‌شدن تابلو برق است. قرار دادن تعداد زیادی کلید نشتی جریان و کلید مینیاتوری در یک تابلو برق بسیار راحت نیست و البته از نظر مادی ارزان نخواهد بود. توصیه می‌کنیم یک کلید نشتی جریان را حتما در مسیر ورودی قرار دهید. زیرا ممکن است شرایطی پیش بیاید که کلید نشتی جریانی که در یکی از خطوط خروجی نصب شده است، کار نکند. در این حالت، کلید نشتی جریان ورودی، پس از مدت زمان مشخصی، قطع می‌شود. این اقدام ایمنی بیشتر شبکه را تضمین می‌کند.
مدار کلید جریان

مونتاژ مدار کلید نشتی جریان

هیچ مشکلی در اجرای عملی این مدار وجود ندارد. کل الگوریتم کار به‌صورت زیر خواهد بود:

ابتدا برق ورودی ساختمان را از محل کنتور برق قطع کنید و به‌وسیله فازمتر مطمئن شوید که هیچ ولتاژی در خروجی آن وجود ندارد.

کلید نشتی جریان را به ریل DIN وصل کنید. در قسمت پشتی آن، چفت‌هایی وجود دارد که باید در سوراخ‌های روی ریل قرار داده شوند.

روی محفظه کلید نشتی جریان با کنتاکت‌های ورودی و خروجی برای سیم‌های فاز و نول علامت‌گذاری شده است. منبع تغذیه کلید از بالا و بار از قسمت پایین به کلید وصل می‌شوند. 

از ترمینال خروجی کلید مینیاتوری، سیم فاز را به ترمینال ورودی کلید نشتی جریان وصل کنید. همین کار را با سیم نول نیز انجام دهید.

خروجی فاز را از کلید نشتی جریان به تمام کلیدهای مدار خطوط خروجی توزیع کنید.

خروجی را از کنتاکت صفر به باس صفر وصل کنید. همچنین به‌یاد داشته‌باشید که پس از کلید نشتی جریان، نباید سیم‌های نول در یک گره ترکیب شوند، زیرا باعث آلارم کاذب کلید می‌شود.

پس از تکمیل تمام جابجایی‌ها، کنتور برق را وصل و اتصال و عملکرد صحیح کلیدهای نشتی جریان را بررسی کنید. برای این کار، یک دکمه TEST روی محفظه کلید وجود دارد. آن را فشار دهید، در این‌حالت کلید نشتی جریان باید خاموش شود. اگر این اتفاق نیفتاد، ممکن است در سیم‌کشی‌ها اشتباه کرده باشید یا این‌که کلید به‌درستی کار نمی‌کند.

اگر کلید نشتی جریان را با اتصال زمین متصل می‌کنید، به‌یاد داشته‌باشید که استفاده از لوله‌های آب یا سایر امکانات ارتباطی، برای این منظور غیرقابل قبول است. اتصال زمین باید به‌درستی و اصولی انجام شود. فقط در این‌صورت می‌توانید از ایمنی آن کاملاً مطمئن باشید. اگر اتصال زمین کار نمی‌کند، مطمئن شوید که سیم‌هایی که به شیلد می‌آیند را از وسایل الکتریکی جدا و عایق کنید.

کلید نشتی جریان

سخن پایانی

در این مقاله نحوه نصب کلید نشتی جریان را به شما آموزش دادیم. این کلید نقش مهمی در شبکه برق هر ساختمان ایفا می‌کند و مانع از بروز شوک الکتریکی برای انسان و حوادث ناشی از نشتی جریان در مدار می‌شود. توصیه ما این است که برای نصب این کلید، حتما از یک متخصص کمک بگیرید تا بابت نصب و عملکرد صحیح و اصولی آن اطمینان خاطر داشته‌باشید. گروه فنی مهندسی صبا صنعت، نمایندگی رسمی تجهیزات الکتریکی هیمل، افتخار دارد که محصولات این برند معتبر را با ضمانت و مناسب‌ترین قیمت عرضه می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

ارسال نظر
پاسخ دهید

اشتراک گذاری

فهرست

یک حساب کاربری رایگان برای ذخیره آیتم‌های محبوب ایجاد کنید.

ورود به سیستم

یک حساب کاربری رایگان برای استفاده از لیست علاقه مندی ها ایجاد کنید.

ورود به سیستم