آشنایی با انواع کلید محافظ جان

نوشته شده در تاریخ2 سال پیش توسط

امروزه انرژی برق یکی از امکانات جدایی‌ناپذیر زندگی انسان‌هاست که علاوه‌بر منافع بسیار، دارای خطراتی است. دو خطر عمده برق، آتش‌سوزی و برق‌گرفتگی هستند که می‌توانند خسارات مالی و جانی بسیاری را در پی داشته‌باشند. به‌همین دلیل تجهیزات ایمنی متعددی برای جلوگیری از این خطرات طراحی و تولید شده‌اند. یکی از این تجهیزات، کلید محافظ جان است که با قرار گرفتن در مدار، از افراد در برابر برق‌گرفتگی و شوک الکتریکی محافظت می‌کند و مانع آتش‌سوزی ناشی از وجود اشکال در مدارات برق می‌شود. در این مقاله قصد داریم انواع کلید محافظ جان را به شما معرفی کنیم تا بتوانید بهترین گزینه را برای نیازهای خود انتخاب کنید. پس تا انتها همراه ما باشید.

کلید محافظ جان چیست؟

کلید محافظ جان که به آن کلید نشتی جریان نیز می‌گویند، یک کلید ایمنی است که بر جریان نشتی مدار نظارت می‌کند و درصورتی‌که متوجه خطایی در این زمینه شود، بلافاصله جریان برق مدار را قطع می‌کند و مانع بروز حوادث ناگوار می‌شود. 

انواع کلید محافظ جان چگونه کار می‌کنند؟

این کلیدها، با نظارت بر شار جریان در هادی‌های برق مدار کار می‌کنند و اگر شار جریان به‌دلیل جریان نشتی نامتعادل شود، خاموش می‌شوند تا جریان برق منبع تغذیه مدار متوقف شود. در یک مدار سالم، مجموع بردار جریان‌هایی که در تمام هادی‌های برق جریان دارند، باید برابر صفر باشد. هنگامی‌که یک خطا در مدار رخ دهد و باعث شود که این تعادل به‌هم بخورد، کلید محافظ جان از کار می‌افتد و قطع می‌شود. برای خرید کلید نشتی جریان ترکیبی کلیک کنید.

انواع کلید محافظ جان

انواع کلید محافظ جان از نظر ساختار

کلیدهای محافظ جان بر اساس ساختار، به سه دسته مختلف، تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.

RCCB

یک کلید سوئیچینگ مکانیکی است که برای اتصال، حمل و قطع جریان برق در شرایط عادی و باز کردن کنتاکت‌ها در زمانی‌که جریان نشتی به مقدار معینی برسد، طراحی شده است. کلید RCCB برای محافظت از مدار در برابر اضافه بار و/یا اتصال‌کوتاه مناسب نیست و باید همیشه همراه با یک وسیله محافظ جریان اضافه مانند فیوز یا کلید مینیاتوری، به‌کار گرفته شود.

RCBO

ویژگی کلید RCBO تقریبا مشابه کلید RCCB است یعنی برای اتصال، حمل و قطع جریان برق در شرایط عادی و بازکردن کنتاکت‌ها در هنگامی‌که متوجه جریان نشتی می‌شود، مناسب است. همچنین از این کلید می‌توان برای محافظت از مدار در برابر اضافه‌بار و/یا اتصال‌کوتاه استفاده کرد و می‌تواند مستقل از هر وسیله حفاظتی دیگر در برابر جریان اضافه در ظرفیت نامی اتصال‌کوتاه خود، به‌کار رود. به این نوع کلید، کلید نشتی جریان ترکیبی نیز می‌گویند.

PRCD

این کلید، یک کلید محافظ جان پرتابل یا قابل جابه‌جایی است که می‌توان آن را به هر نوع پریز برق استاندارد یا لوازم برقی خانگی وصل کرد.
PRCD

چه تجهیزاتی نیاز به کلید محافظ جان دارند؟

همه تاسیسات الکتریکی ممکن است تحت تاثیر نشتی جریان قرار بگیرند. در ادامه این تجهیزات را به شما معرفی می‌کنیم:

لازم به ذکر است که جریان نشتی DC ممکن است باتوجه به سرعت موتور و طول کابل متفاوت باشد.

هنگامی‌که تجهیزاتی مانند پمپ‌ها با تجهیزات جدیدتر دارای VSD جایگزین می‌شوند، باید کارایی کلیدهای نشتی جریان موجود در مدار مورد بررسی مجدد قرار بگیرد و درصورت نیاز با انواع کلید محافظ جان دیگر تعویض شود. 

نمونه‌های دیگری از تجهیزاتی که نیاز به این کلیدها دارند، عبارتند از:

کلید محافظ جان

انواع کلید محافظ جان از نظر کاربرد

این کلیدها براساس کاربردی که دارند، به دسته‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند که عبارتند از:

کلید نوع S

این نوع کلید، یک جریان نشتی سینوسی است که تاخیر زمانی دارد. می‌توان آن را در بالادست یک کلید محافظ جان نوع AC نصب کرد تا بهترین کارایی را داشته‌باشد. کلید محافظ جان نوع S را نمی‌توان برای حفاظت اضافی استفاده کرد، زیرا در مدت زمان مورد نیاز ۴۰ میلی‌ثانیه، کار نمی‌کند.

کلید نوع AC

این کلید (نوع عمومی) که بیشتر در خانه ها نصب می‌شود، برای جریان نشتی سینوسی متناوب، جهت محافظت از تجهیزات مقاومتی، خازنی یا القایی و بدون هیچ‌گونه قطعات الکترونیکی طراحی شده است. کلیدهای محافظ جان عمومی، تاخیر زمانی ندارند و با تشخیص عدم تعادل به‌صورت آنی عمل می‌کنند. نمونه‌هایی از مدارهای مناسب این کلید نشتی جریان عبارتند از فر برقی، اجاق گاز برقی، هیتر برقی، روشنایی تنگستن کلیدهای محافظ جان AC، فقط می‌توانند جریان موج سینوسی AC را شناسایی کنند و به آن پاسخ دهند.

انواع کلید محافظ جان نوع A

این کلیدها برای جریان نشتی سینوسی متناوب و برای جریان نشتی DC ضربانی تا ۶ میلی‌آمپر استفاده می‌شوند.

کلید محافظ جان نوع A

کلید محافظ جان نوع ،A برای محافظت از مدارهایی که تجهیزاتی با قطعات الکترونیکی دارند مناسب است، از جمله:

این کلیدها برای کاربردهای نوع AC نیز مناسب هستند.

کلید نوع F

این نوع کلید نشتی جریان، برای وسایل و تجهیزات کنترل فرکانس استفاده می‌شود. نمونه‌هایی از این تجهیزات عبارتند از:

کلیدهای محافظ جان نوع F، برای کاربردهای نوع AC و نوع A نیز مناسب هستند.

کلید نوع B

این نوع از انواع کلید محافظ جان برای تجهیزات تک‌فاز و سه‌فاز استفاده می‌شود. نمونه‌هایی از این تجهیزات عبارتند از:

کلیدهای محافظ جان نوع B برای کاربردهای نوع AC، نوع A و نوع F نیز مناسب هستند.

چه نوع تجهیزاتی دارای جریان نشتی باقیمانده DC هستند؟

ظهور فناوری‌های جدید، چالش‌های مختلفی را برای طراحان و مجریان مدارات برق ایجاد کرده‌ است. برخی از تجهیزات مدرن، می‌توانند جریان نشتی DC ایجاد کنند. این تجهیزات عبارتند از، درایوهای با سرعت متغیر، روشنایی LED، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی و خشک‌کن.

همچنین در جایی‌که تجهیزات شارژ خودروی الکتریکی وجود دارد، به احتمال زیاد جریان نشتی DC ایجاد می‌شود. در برخی از انواع تجهیزات شارژ DC، سمت ورودی AC به‌صورت گالوانیکی از خروجی DC جدا می‌شود که از این‌رو، ایزولاسیون الکتریکی ایجاد می‌کند. به این معنی که خطاهای سمت خروجی DC متصل به خودرو، توسط کلید محافظ جان در سمت ورودی مدار شناسایی نمی‌شوند.

کدام‌یک از انواع کلید محافظ جان را انتخاب کنیم؟

بسیار مهم است که نوع صحیح کلید محافظ جان را برای تجهیزات مورد استفاده خود، انتخاب کنید. نوع مناسب این کلید، به ویژگی‌های تجهیزات شما بستگی دارد. در صورت لزوم، سازندگان تجهیزات، باید نوع کلید نشتی جریان مورد نیاز را مشخص کنند. اگر این اطلاعات در دسترس شما نبودند، باید با سازنده تجهیزات تماس بگیرید و از او بخواهید تا کلید محافظ جان مناسب را معرفی کند. 

اگر تجهیزات شامل سیستم‌های مبدل الکترونیکی قدرت (PECS) هستند که بیشتر به‌عنوان اینورتر یا VSD شناخته می‌شوند، الزامات ایمنی برای سیستم‌ها و تجهیزات مبدل الکترونیکی قدرت باید مشخص شود و سازندگان باید این الزامات را به‌وضوح برای کلیدهای محافظ جان مناسب تعریف کنند. اگر نمی‌توانید این اطلاعات را به‌دست آورد، پیشنهاد می‌کنیم یک کلید محافظ جان نوع B نصب کنید تا بدترین سناریو را پوشش دهد.

قیمت کلیدهای محافظ جان بر اساس قابلیت‌هایی که دارند، متفاوت است. به‌عنوان مثال کلید محافظ جان نوع AC ارزان‌ترین و انواع کلید محافظ جان نوع B گران‌ترین در بین آن‌ها هستند. بنابراین اطلاع از الزامات ایمنی مورد نیاز، می‌تواند در هزینه‌های شما صرفه‌جویی کند.

کلید محافظ جان را چگونه می‌توان تست کرد؟

این تست در طول فرآیند تولید انجام می‌شود و به آن تست نوع می‌گویند. انواع کلید محافظ جان به یک روش تست می‌شوند، اما جزئیات مربوط به زمان قطع اتصال آن‌ها با یکدیگر متفاوت است. 

سخن پایانی

در این مقاله به معرفی انواع کلید محافظ جان پرداختیم. هرکدام از این کلیدها، کاربردهای خاص خود را دارند و باید به‌درستی انتخاب شوند. انتخاب صحیح کلید محافظ جان، موجب جلوگیری از حوادث ناشی از جریان نشتی برق می‌شود و در هزینه‌های شما صرفه‌جویی می‌کند. از نظر ساختار، این کلیدها به سه دسته کلید RCCB, RCBO و PRCD تقسیم‌بندی می‌شوند. همچنین از نظر حساسیت و کاربرد نیز می‌توان کلید محافظ جان را به پنج دسته S, A, AC, F و B دسته‌بندی کرد. در هنگام خرید این نوع کلید، حتما به جریان نشتی DC نیز توجه کنید تا انتخاب دقیق‌تری داشته‌باشید. گروه مهندسی صباصنعت، نماینده رسمی تجهیزات الکتریکی هیمل، آمادگی دارد تا بهترین کلیدهای محافظ جان را با مناسب‌ترین قیمت به شما ارائه کند. برای کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید. 

ارسال نظر
پاسخ دهید

اشتراک گذاری

فهرست

یک حساب کاربری رایگان برای ذخیره آیتم‌های محبوب ایجاد کنید.

ورود به سیستم

یک حساب کاربری رایگان برای استفاده از لیست علاقه مندی ها ایجاد کنید.

ورود به سیستم