چگونه کنتاکتور و رله حرارتی مناسب پروژه‌تان را انتخاب کنید؟

نوشته شده در تاریخ1 ماه پیش

مقدمه

در هر پروژه‌ی برق صنعتی، استفاده از تجهیزات حفاظتی و کنترلی نه تنها یک نیاز، بلکه یک الزام حیاتی است. دو قطعه بسیار مهم و پرکاربرد که در اکثر تابلوهای برق صنعتی دیده می‌شوند، کنتاکتور و رله حرارتی هستند. این دو ابزار با وجود سادگی ظاهری، نقشی کلیدی در حفاظت از موتورهای الکتریکی، کنترل بار، و افزایش ایمنی تجهیزات دارند.

در این مقاله، از طرف گروه فنی مهندسی صبا صنعت و وب‌سایت هیمل، به بررسی دقیق این دو تجهیز مهم می‌پردازیم و به شما کمک می‌کنیم تا بر اساس نوع پروژه، شرایط کاری و نیاز واقعی، بهترین کنتاکتور و رله حرارتی را انتخاب کنید.

چرا انتخاب صحیح کنتاکتور و رله حرارتی مهم است؟

در بسیاری از پروژه‌های صنعتی، موتورهای الکتریکی نقشی کلیدی در فرآیندهای تولید، پمپاژ، انتقال و حرکت دارند. اگر این موتورها بدون حفاظت مناسب راه‌اندازی یا بهره‌برداری شوند، احتمال آسیب دیدن آن‌ها بسیار زیاد است. اضافه بار، گیرپاژ مکانیکی، تغییرات ولتاژ و نوسانات جریان، همگی می‌توانند باعث سوختن سیم‌پیچ، آسیب دیدن تجهیزات یا حتی خطرات ایمنی مانند آتش‌سوزی شوند.

اینجاست که کنتاکتور و رله حرارتی به کمک می‌آیند. کنتاکتور، وسیله‌ای برای قطع و وصل کردن مدار قدرت است که امکان کنترل از راه دور را فراهم می‌کند، در حالی که رله حرارتی با نظارت بر جریان مصرفی موتور، در صورت بروز بار اضافی یا اختلال، مدار را قطع کرده و مانع از آسیب به موتور می‌شود.

بنابراین، انتخاب این دو قطعه باید بر اساس اصول فنی دقیق، در نظر گرفتن مشخصات تجهیزات مصرفی، و شرایط محیطی انجام شود. استفاده از محصولات بی‌کیفیت یا نامتناسب می‌تواند خسارت‌های مالی و فنی جبران‌ناپذیری به پروژه وارد کند.

کنتاکتور و رله حرارتی دقیقاً چه هستند؟

کنتاکتور یک کلید الکترومکانیکی است که با تحریک بوبین داخلی، باعث بسته شدن کنتاکت‌ها و وصل مدار قدرت می‌شود. این تجهیز برای سوئیچ کردن موتورهای الکتریکی و سایر مصرف‌کننده‌های قدرت، خصوصاً در سیستم‌هایی که نیاز به قطع و وصل مکرر دارند، استفاده می‌شود. کنتاکتورها امکان کنترل از راه دور را فراهم می‌کنند و در کنار تجهیزاتی مثل تایمر، کنترل فاز و PLC، می‌توانند عملیات‌های پیچیده‌ای را مدیریت کنند.

در مقابل، رله حرارتی یا بی‌متال، یک تجهیز حفاظتی است که معمولاً بعد از کنتاکتور نصب می‌شود و از موتور در برابر جریان‌های بیش از حد مجاز محافظت می‌کند. رله حرارتی بر اساس گرم شدن بی‌متال داخلی عمل کرده و با افزایش حرارت ناشی از جریان بالا، کنتاکت‌ها را باز می‌کند تا از آسیب به موتور جلوگیری شود.

تفاوت‌های کلیدی کنتاکتور و رله حرارتی

کنتاکتور وظیفه‌ی قطع و وصل مدار را دارد، اما هیچ‌گونه محافظتی از موتور انجام نمی‌دهد. در واقع، اگر موتور شما دچار اضافه‌بار یا گیرپاژ شود، کنتاکتور نمی‌تواند تشخیص دهد و همچنان جریان را عبور می‌دهد. اینجاست که رله حرارتی نقش خود را ایفا می‌کند.

رله حرارتی مانند یک نگهبان دائمی در مدار قرار می‌گیرد و جریان عبوری را تحت نظر دارد. در صورت بروز جریان اضافی، وارد عمل شده و مدار را قطع می‌کند تا از آسیب بیشتر جلوگیری کند. بنابراین این دو تجهیز، مکمل یکدیگر هستند و نمی‌توان یکی را جایگزین دیگری دانست.

همچنین کنتاکتور امکان فرمان‌پذیری از مدار فرمان، PLC، یا کلیدهای فشاری را دارد، در حالی که رله حرارتی فقط به عنوان محافظ در مدار قدرت عمل می‌کند و ارتباطی با مدار فرمان ندارد.

مزایای استفاده از کنتاکتور و رله حرارتی

کنتاکتور

امکان کنترل از راه دور و قطع و وصل ایمن مدار قدرت مناسب برای سوئیچینگ مکرر با عمر مکانیکی بالا افزایش ایمنی برای اپراتورها قابلیت هماهنگی با تایمر، کنترل فاز، PLC و سایر تجهیزات مناسب برای کاربردهای سنگین صنعتی

رله حرارتی

حفاظت دقیق از موتور در برابر اضافه‌بار جلوگیری از داغ شدن، سوختن یا از کار افتادن موتور افزایش عمر مفید موتورهای صنعتی قابلیت تنظیم جریان متناسب با نیاز پروژه نصب آسان و هماهنگ با انواع کنتاکتور

نکات کلیدی در انتخاب کنتاکتور مناسب

  • 1- جریان نامی موتور: جریان کاری موتور باید با جریان مجاز کنتاکتور هماهنگ باشد. انتخاب کنتاکتوری با جریان کمتر از نیاز موتور، منجر به داغ شدن و کاهش عمر تجهیز می‌شود.

  • 2- توان موتور: توان مصرفی موتور (برحسب کیلووات یا اسب بخار) در ولتاژ کاری، نقش مهمی در انتخاب سایز و نوع کنتاکتور دارد.

  •  
  • 3- کلاس کاری: برای کاربردهای مختلف صنعتی، کلاس‌های کاری متفاوتی تعریف شده است. معمولاً در راه‌اندازی موتورها، از کلاس کاری AC3 استفاده می‌شود که برای راه‌اندازی و توقف موتورها طراحی شده است.

  • 4- ولتاژ بوبین: بوبین کنتاکتور می‌تواند با ولتاژهای مختلف AC یا DC تغذیه شود. هنگام انتخاب، باید مطمئن شوید که ولتاژ فرمان پروژه با بوبین کنتاکتور هم‌خوانی دارد.

  • 5- کیفیت ساخت و برند: کیفیت مواد، طول عمر مکانیکی، قابلیت نصب آسان و هماهنگی با سایر تجهیزات از فاکتورهای حیاتی در انتخاب برند مناسب هستند. برند هیمل (Himel) با سابقه‌ای درخشان، یکی از برندهای معتبر در بازار ایران است که توسط مجموعه‌ی صبا صنعت به‌صورت رسمی تامین می‌شود.

روش نگهداری از تجهیزات صنعتی برقی چیست؟

این تجهیزات برای اینکه ماندگاری بیشتری داشته باشند و دیرتر خراب شوند، باید تحت شرایط خاصی نگهداری شوند. این شرایط عبارتست از:

بررسی دوره ای

بررسی تجهیزات صنعتی برقی به‌صورت دوره‌ای به وسیله افراد متخصص

عدم آلودگی

تمیز کردن هرگونه آلودگی و گردوغبار از روی آن‌ها

درجه حرارت مناسب

فراهم کردن درجه حرارت مناسب در محیط برای جلوگیری از خرابی زودهنگام و ارائه بالاترین کارایی

نکات مهم در انتخاب رله حرارتی مناسب

رله حرارتی هم باید دقیقاً متناسب با جریان مصرفی موتور انتخاب شود. محدوده‌ی جریان قابل تنظیم آن باید بتواند جریان کاری موتور را به‌درستی پوشش دهد. به‌عنوان مثال، اگر موتوری با جریان 7 آمپر دارید، باید رله‌ای انتخاب کنید که بازه‌ای شامل 6 تا 9 آمپر را پوشش دهد.

همچنین، در پروژه‌هایی که احتمال راه‌اندازی‌های مکرر یا بارهای متغیر وجود دارد، انتخاب رله با ویژگی تاخیر حرارتی مناسب اهمیت دارد. بعضی از رله‌ها دارای قابلیت ریست دستی یا اتوماتیک هستند که بسته به نوع کاربرد، می‌تواند انتخاب متفاوتی را ایجاب کند.

به نوع نصب نیز باید دقت شود؛ بعضی از رله‌ها به‌طور مستقیم روی کنتاکتور سوار می‌شوند، در حالی که برخی دیگر نیاز به پایه‌ی جداگانه دارند.

سخن پایانی

در این مقاله تلاش کردیم تا به سوال تجهیزات صنعتی برقی چیست، به‌صورت جامع و کامل پاسخ دهیم و وظایف هرکدام را بررسی کنیم. در هنگام خرید تجهیزات صنعتی برقی، در درجه اول به کیفیت آن‌ها توجه کنید. زیرا تجهیزات باکیفیت، عمری طولانی‌تر و کارایی بالاتری دارند و در بلندمدت، هزینه‌های اولیه خود را جبران می‌کنند. همچنین خرید خود را از فروشگاه‌هایی انجام دهید که خوش‌سابقه و معتبر هستند و محصولاتشان را با ضمانت و قیمت مناسب عرضه می‌کنند. گروه فنی مهندسی صباصنعت با سابقه ۱۵ ساله در صنعت برق، مفتخر است که نمایندگی هیمل، یکی از برندهای مطرح در زمینه تجهیزات صنعتی برقی را در اختیار دارد و محصولات این برند را با بهترین قیمت عرضه می‌کند. برای مشاوره رایگان و کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس بگیرید.

ارسال نظر
پاسخ دهید

اشتراک گذاری

فهرست

یک حساب کاربری رایگان برای ذخیره آیتم‌های محبوب ایجاد کنید.

ورود به سیستم

یک حساب کاربری رایگان برای استفاده از لیست علاقه مندی ها ایجاد کنید.

ورود به سیستم